Als onderdeel van onze dienstverlening maken we voor onze opdrachtgevers de onderhandelde overeenkomsten klaar voor ondertekening. Een vast onderdeel van onze werkwijze is, naast de handtekeningpagina, het opnemen van paginanummers (pagina [..] van [..]) in de overeenkomst en ruimte voor een paraaf op iedere pagina. Vaak “vergeten” partijen te paraferen en wordt ons de vraag gesteld of dit een probleem is. Een recent arrest van het Gerechtshof Den Haag geeft antwoord op deze vraag.

In dit arrest ging het concreet om een situatie waarin partij A ten behoeve van de verkoop van een winkelpand een bedrag van EUR 150.000,- geleend zou hebben van partij B. Partijen zouden deze afspraak zijn overeengekomen in een onderhandse leningsovereenkomst. Op pagina 1 van deze overeenkomst waren alle voorwaarden van de lening opgesomd. Op pagina 2 stond nog één nadere voorwaarde maar verder bestond deze uit de ondertekende handtekening pagina. Partij A stelt echter dat de handtekeningpagina bij een andere overeenkomst hoorde en dat de gehele pagina 1 en de voorwaarde op pagina 2 zijn vervalst en toegevoegd zijn aan de handtekeningpagina.

Overeenkomstig de wet krijgt een document, door het te voorzien van een handtekening, zogenaamde “dwingende bewijskracht”. Dit betekent dat men er vanuit moet gaan dat – behoudens tegenbewijs – de inhoud van het document hetgeen is wat partijen zijn overeengekomen. Het Gerechtshof oordeelt in dit geval dat het niet bewezen is dat pagina 1 (waarop geen handtekening is geplaatst) automatisch vooraf is gegaan aan pagina 2.  Volgens het Gerechtshof zou deze automatische aanname teveel misbruik in de hand werken. Dit zou wellicht anders kunnen zijn, indien er aangetoond kan worden dat pagina 1 ook echt bij pagina 2 hoorde. Volgens het Gerechtshof stond dat echter in deze casus niet vast en zodoende werd de lening tussen partij A en partij B niet voor bewezen aangenomen.

Kortom, dit arrest toont duidelijk aan dat het ten alle tijden de voorkeur heeft om, naast de bekende handtekening, alle pagina’s aan elkaar te linken middels het opnemen van paginanummers alsmede om, ondanks de administratieve rompslomp, alle pagina’s te voorzien van een paraaf.